Ο προσδιορισμός του διδακτικού σεναρίου δίδεται ολοκληρωμένα και εύστοχα στο Υλικό Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών (ΕΑΙΤΥ, 2008). Ως εκπαιδευτικό σενάριο θεωρείται η περιγραφή μιας διδασκαλίας με εστιασμένο γνωστικό αντικείμενο, συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς στόχους, διδακτικές αρχές και πρακτικές. Ένα εκπαιδευτικό σενάριο έχει διάρκεια περισσοτέρων από μία διδακτικών ωρών.
Θα
πρέπει να διευκρινιστεί ότι το σχέδιο μαθήματος είναι τελείως διαφορετική
προσέγγιση από το εκπαιδευτικό σενάριο. Το σχέδιο μαθήματος είναι το πλάνο που
πάνω του θεμελιώνεται και κτίζεται το ωριαίο μάθημα, αντιστοιχεί σε μια πολύ
απλή και λιτή περιγραφή μιας διδασκαλίας.
Σύμφωνα με το υλικό επιμόρφωσης που δόθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο το
2008, η χρήση της μεθοδολογίας STEM θα πρέπει να γίνεται μέσω
εκπαιδευτικών σεναρίων. Τα εκπαιδευτικά σενάρια φιλοξενούνται σε διάφορα
αποθετήρια και πλατφόρμες. Η πιο γνωστή πλατφόρμα, απόθεσης διδακτικού υλικού,
στην εκπαιδευτική κοινότητα είναι ο Εθνικός Συσσωρευτής Εκπαιδευτικού
Περιεχομένου (Φωτόδεντρο).
Αποθετήρια ψηφιακών σεναρίων υπάρχουν αρκετά στο διαδίκτυο, ένα από αυτά είναι
το Αποθετήριο Διδακτικών Σεναρίων (Didactic Scenarios Repository–DSR) του
Πανεπιστημίου Πατρών. Με απλή εγγραφή στη σελίδα δύναται ο εκπαιδευτικός να
αναρτήσει ή να χρησιμοποιήσει ελεύθερα όποιο σενάριο επιθυμεί. Σήμερα φιλοξενεί
227 σενάρια, κυρίως Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου και ελάχιστα για τα ΕΠΑ.Λ. Το
μειονέκτημα του αποθετηρίου αυτού, όπως και των υπολοίπων που συναντάμε στον
Ελληνικό διαδικτυακό χώρο, είναι ότι δεν δίνει τη δυνατότητα στους
μαθητές/τριες και τους εκπαιδευτικούς, των online ενσωματωμένων quiz με feedback και
εξαγωγή γνωστικών αποτελεσμάτων. Τα σενάρια που είναι αναρτημένα
στο D.S.R. έχουν αποθηκευμένα τα φύλλα έργου και τα ερωτηματολόγια – Quiz,
δεν δίδεται η δυνατότητα να αναρτηθούν πολυμέσα και να χρησιμοποιηθούν διαδραστικές
εφαρμογές.
Άλλα Ελληνικά αποθετήρια που λειτουργούν σαν αποθηκευτικοί χώροι χωρίς τη
δυνατότητα on line δραστηριοτήτων είναι:
I.
Ιφιγένεια (http://ifigeneia.cti.gr/repository/
9/10/16, 08:50)
II.
Πρωτέας (http://proteas.greek-language.gr
9/10/16, 08:55)
III.
Του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (http://epset.gr 9/10/16, 08:20)
IV.
Μερικά Blogs που λειτουργούν σαν
βιβλιοθήκες
V. ΜΗΤΙΔΑ (Μαθησιακή Ηλεκτρονική Τράπεζα Ιδιαίτερης Αξίας Διδακτικών Αντικειμένων) (http://scenaria-ekt.mitida.gr/ 9/10/16, 09:30)
Όσον αφορά όμως την Ελληνική πραγματικότητα, οι καινοτόμες δράσεις στην Επαγγελματική Εκπαίδευση απουσιάζουν. Τα ψηφιακά εκπαιδευτικά σενάρια είναι σημαντικότατη καινοτομία στη διδακτική των μαθημάτων. Υπάρχουν όμως μόνο δυο πλατφόρμες παγκοσμίως που τα ψηφιακά σενάρια τα οποία αποτίθενται σε αυτές έχουν τη δυνατότητα online εκτέλεσης δραστηριοτήτων.
Η «Αίσωπος» που άρχισε να λειτουργεί το 2015 με συγχρηματοδότηση ΕΣΠΑ. Στην ιστοσελίδα δίδονται οδηγίες συγγραφής και παραδείγματα υποδειγματικών σεναρίων. Το ιδανικό θα ήταν στα ψηφιακά αυτά σενάρια να υπάρχουν οι κλάδοι της STEM εκπαίδευσης. Ο αριθμός των Διδακτικών Σεναρίων, για το Επαγγελματικό Λύκειο που έχουν κατατεθεί μέχρι σήμερα στον Αίσωπο είναι 79, από αυτά 22 είναι Μηχανολογικά.
Το OSOS (Open Schools for Open Societies) είναι ένα «εργαλείο» ανάρτησης εργασιών. δραστηριοτήτων και σεναρίων σε ευρωπαϊκό επίπεδο διασύνδεσης σχολείων. Παρέχει πολλές δυνατότητες και δεν είναι απλά αποθετήριο σχεδίων μαθήματος ή σεναρίων.
Οι πλατφόρμες που αναφέρθηκαν
Αίσωπος και OSOS είναι μοναδικές, παρέχουν πολλές δυνατότητες,
λειτουργούν με διαφορετικό τρόπο από τα συνήθη αποθετήρια. Δίνουν τη δυνατότητα
στο μαθητή/τρια και στον εκπαιδευτικό της αλληλεπίδρασης.
Υπάρχει feedback στις ερωτήσεις και οι φάσεις εκτέλεσης των σεναρίων
είναι διακριτές με διαφορετικές σελίδες σε οριζόντια διάταξη. Παρέχεται
δυνατότητα ανάρτησης πολυμέσων, στην ίδια σελίδα που εργαζόμαστε.
Στο concept αυτής της μορφής, δεν υπάρχει άλλο αποθετήριο παγκοσμίως.
Ένα ακόμη αξιόλογο αποθετήριο είναι το Game-Based Learning Scenarios, το οποίο έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο Ευρωπαϊκού Project. Στόχος του είναι η ενίσχυση της δημιουργικότητας των εκπαιδευτικών με το σχεδιασμό και την ανάπτυξη μαθημάτων με λογισμικά που αναπτύσσουν παιχνίδια (games). Σήμερα, το συγκεκριμένο αποθετήριο διαθέτει 60 σενάρια με παιχνίδια που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεματικών περιοχών για όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Οι καθηγητές που δημιούργησαν τα σενάρια αυτά είναι από Ιταλία, Ρουμανία, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο. Το 2011 τα διδακτικά αυτά games σενάρια χρησιμοποιήθηκαν πειραματικά για διδασκαλία σε μαθητές και φοιτητές με πολύ καλά αποτελέσματα όπως έδειξαν οι σχετικές έρευνες που έγιναν κατά καιρούς. Οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν την κατάλληλη επιμόρφωση για το σχεδιασμό και ανάπτυξη μαθημάτων με αυτού του είδους τα λογισμικά. Το Unity είναι ένα πολύ γνωστό λογισμικό ανάπτυξης παιχνιδιών το κόστος αγοράς του είναι σχετικά υψηλό, όμως οι δυνατότητες που παρέχει είναι πάρα πολλές
Υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στις δύο αναρτήσεις μας για το πως προετοιμάζεται ένα ψηφιακό διδακτικό σενάριο :
http://sv1ahh1.blogspot.com/2018/03/blog-post_18.html
https://sv1ahh1.blogspot.com/2021/03/stem-ls-learning-scenario.html
Πολύδωρος Σταυρόπουλος, Μηχανολόγος Εκπαιδευτικός,
MSc STEM in Education (Παιδαγωγικό Τμήμα ΑΣΠΑΙΤΕ),
Επιθεωρητής Ασφάλειας, Υγείας και Ποιοτικού Ελέγχου, Συγγραφέας, Αmbassador STEM Scientix.
