2. Αισθητήρας Οξυγόνου -Λήπτης λ
Από αυτήν μας την προσπάθεια δεν υπάρχει κάποιο οικονομικό όφελος ούτε γίνεται έμμεση ή άμεση διαφήμιση.
Στο παρόν ιστολόγιο παρουσιάζονται άρθρα, καλές τεχνικές, οδηγίες, δραστηριότητες, εφαρμογές, εκπαιδευτικά αντικείμενα και λογισμικά, για χρήση στη διδακτική με προσέγγιση S.T.E.M. Σκοπός είναι η διάδοση της διεπιστημονικής μεθοδολογίας του S.T.E.M. Διαχειριστής είναι ο Πολύδωρος Σταυρόπουλος, Μηχανολόγος Εκπαιδευτικός, MSc STEM in education - Επιθεωρητής Ασφάλειας, Υγείας και Ποιοτικού Ελέγχου - Συγγραφέας.
Από τη σελίδα του Πανεπιστημίου του San Diego διαβάζουμε:
Το STEAM είναι το παιδί του STEM. Η κ. Georgette Yakman ήταν η βασική δημιουργός του STEAM (2006). Δασκάλα μηχανικής και τεχνολογίας και ερευνήτρια εκπαιδευτικού πλαισίου με μάστερ στην εκπαίδευση. Αυτή κλωνοποίησε το STEM και πρόσφερε στην εκπαιδευτική κοινότητα μία πολυτελή διέξοδο στις τέχνες μέσω της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Η απάντηση σε αυτό είναι εύκολη: ΟΛΟΙ.
Όλοι σε ένα σχολείο έχουν την ικανότητα να είναι δάσκαλοι STEAM αλλά με τα σημερινά δεδομένα των παρωχημένων και αναχρονιστικών αναλυτικών προγραμμάτων ΟΥΔΕΙΣ δύναται να εφαρμόσει αυτή την καινοτόμο διδακτική μέθοδο. ΔΕΝ προβλέπεται αυτή η μέθοδος διδασκαλίας να εφαρμόζετε στα σημερινά ελληνικά αναλυτικά προγράμματα.
Το STEAM στην εκπαίδευση είναι μια προσέγγιση στη μάθηση που χρησιμοποιεί την Επιστήμη, την Τεχνολογία, τη Μηχανική, τις Τέχνες και τα Μαθηματικά ως σημεία πρόσβασης για την καθοδήγηση της έρευνας, του διαλόγου και της κριτικής σκέψης των μαθητών.
Είναι μία μεθοδολογία της εκπαιδευτικής διαδικασία που στοχεύει να προκαλέσει ενδιαφέρον και δια βίου αγάπη για τον συνδυασμό της τέχνης με τις επιστήμες στα παιδιά και μάλιστα από μικρή ηλικία.
STEM είναι το πρόγραμμα σπουδών που βασίζεται
στην ιδέα της εκπαίδευσης των μαθητών-φοιτητών ταυτόχρονα και συνδυαστικά σε
τέσσερις συγκεκριμένους τομείς, την επιστήμη, την τεχνολογία, τη μηχανολογία
(μηχανική) και τα μαθηματικά, σε ένα δια-επιστημονικό επίπεδο και εφαρμόζεται
με συγκεκριμένη μέθοδο προσέγγισης.
Εάν είσαστε δάσκαλος δεν μπορείτε να παραγνωρίσετε
ότι το STEM (συνδυασμός Επιστήμης, Τεχνολογίας, Μηχανικής και Μαθηματικών)
είναι μία καινοτόμος διαδικασία που
εφαρμόζεται παγκοσμίως αυτήν την εποχή. Η πρώτη σκέψη πρέπει να είναι πώς
μπορεί να καταστεί το STEM μέρος της καθημερινής εκπαιδευτικής διαδικασίας.
![]() |
Physical computing –
Wikipedia - en.wikipedia.org |
Κατά τη Microsoft, o όρος Physical Computing αναφέρεται στη χρήση απτών, ενσωματωμένων διαδραστικών συστημάτων (interactive systems) που βασίζονται σε μικροελεγκτές και μπορούν να αισθανθούν τον κόσμο γύρω τους με αισθητήρες (sensors) ή/και να ελέγχουν εξόδους όπως LEDs, οθόνες και κινητήρες (actuators-ενεργοποιητές).
Το Raspberry Pi είναι
ένας υπολογιστής από μόνος του. Περιέχει επεξεργαστή, μνήμη, hdmi θύρα,
usb και
θύρα δικτύου για ΙοΤ εφαρμογές και επικοινωνία με άλλους υπολογιστές δικτυακά.
Το λειτουργικό του είναι μια ειδική διανομή Linux και περιέχει αρκετές γλώσσες
προγραμματισμού.
Είναι ιδανική πλατφόρμα για Physical Computing και ΙοΤ.
![]() |
Εικόνα από την ιστοσελίδα: https://innovate.ieee.org/ |
Βρισκόμαστε στην ανατολή της 4ης τεχνολογικής επανάστασης που θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο που ζούμε, που εργαζόμαστε καθώς επίσης και τις σχέσεις μεταξύ μας. Στην κλίμακα, στο εύρος και στην πολυπλοκότητά του ο μετασχηματισμός δεν θα μοιάζει με οτιδήποτε έχει βιώσει η ανθρωπότητα στο παρελθόν. Δεν γνωρίζουμε ακόμη πώς θα εξελιχθεί, αλλά ένα πράγμα είναι σαφές: η απάντηση σε αυτό πρέπει να είναι ολοκληρωμένη και περιεκτική, με τη συμμετοχή όλων των φορέων της παγκόσμιας πολιτικής, του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, του ακαδημαϊκού κόσμου και της κοινωνίας των πολιτών.
Αν έχετε χρόνο, κέφι και διάθεση θα βρείτε ενδιαφέρουσες εφαρμογές στην παρούσα ανάρτηση. Μην μας ρωτήσετε όμως πότε και που θα τις πραγματοποιήσετε... Από το πανεπιστήμιο Μηχανικών του Κολοράντο διαπιστώνουμε πως δουλεύουν τα σοβαρά ιδρύματα!!! Παρουσιάζονται στη σελίδα του 1901 εφαρμογές που μπορούν να αναπτυχθούν με τη μεθοδολογία STEM.
Σε αυτήν την ανάρτηση θα παρουσιάσουμε εφαρμογές (projects) STEM όπως γίνονται σε οργανωμένο κράτος… με ανθρώπους επαγγελματίες που γνωρίζουν τι είναι το STEM. Συγκεκριμένα θα παρουσιάσουμε το STEM Learning Project που χρηματοδοτείται από το τμήμα του Υπουργείου Παιδείας της Δυτικής Αυστραλίας (WA) και υλοποιείται από μια κοινοπραξία στην εκπαίδευση STEM που περιλαμβάνει την Educational Computing Association of WA, την Mathematical Association of WA, την Science Teachers Association of WA και την Scitech.
Η εκπαίδευση STEM είναι απαραίτητη για την προώθηση της καινοτομίας που απαιτείται για την αντιμετώπιση παγκόσμιων οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Η σημασία της γνώσης και των ικανοτήτων STEM συνεχίζει να αυξάνεται καθώς προχωράμε προς μια κοινωνία βασισμένη στην κοινωνία της πληροφορίας και την υψηλή τεχνολογία.
Οι υπουργοί Harris και Foley της Ιρλανδίας ανακοινώνουν
επενδύσεις σε 47 έργα για να βοηθήσουν στην κατανόηση του STEM από το κοινό.
Το ιστολόγιο μας εκτός από τις παρουσιάσεις καλών τεχνικών στη μεθοδολογία STEM με παραδείγματα, ψηφιακά διδακτικά σενάρια, ορισμούς, εξηγήσει κ.α δημοσιεύει και νέα γύρω από τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το STEM στην εκπαίδευση. Η παρούσα ανάρτηση έχει σκοπό θέλει δείξει πόσο πίσω είμαστε ως χώρα στις καινοτομίες στην εκπαίδευση.
Η παιδεία
είναι η διαδικασία κτισίματος μιας ολοκληρωμένης
προσωπικότητας. Αυτό σημαίνει μια ολιστική ωριμότητα που δεν είναι μόνο γνωστική
αλλά και πνευματική, συναισθηματική και συμπεριφοριστική.
Σκοπός της παιδείας είναι να αποκτήσει το
άτομο υπαρξιακή γνώση.
Η
εκπαίδευση είναι ο τρόπος απόκτησης γνώσης περιορισμένου
εύρους και βάθους που εκφράζεται, ως επί το πλείστον, με τα εκπαιδευτικά
προγράμματα.
Του Αρθρογράφου: Δημήτρη Τσιριγώτη, Φυσικού.
Απόσπασμα από τη σελίδα: https://www.gr-news.de/
H Scientix απευθύνει ανοικτή πρόσκληση για συμμετοχές στο τέταρτο Συνέδριο Scientix, το οποίο θα πραγματοποιηθεί ηλεκτρονικά την Παρασκευή 18 και το Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2022. Η προθεσμία υποβολής εργασιών στο συνέδριο είναι η 17η Αυγούστου 2022. Μέχρι τις 9 Σεπτεμβρίου θα ειδοποιηθούν οι συμμετέχοντες αν έχει γίνει δεκτή η εργασία τους για να την παρουσιάσουν. (Στα links υπάρχουν οι απαραίτητες διευκρινήσεις).
Έχουμε δημιουργήσει αρκετό καιρό πριν την ομάδα STEM στο Facebook. Οι
διαχειριστές της ομάδας αποφασίσαμε να γίνει ιδιωτική. Έχει προγραμματιστεί οριστική μετατροπή της ρύθμισης
απορρήτου από δημόσια σε ιδιωτική, για τις 30 Ιουνίου στις 9:24 μ.μ.
Έτσι θα διασφαλίσουμε ελεγχόμενες συνθήκες για τα προσωπικά μας δεδομένα και το
ποιος παρακολουθεί τις αναρτήσεις μας. Αφαιρέθηκαν πολλά μέλη από την ομάδα
λόγω του ότι: άλλα είχαν ψεύτικα profile και
άλλα δεν είχαν στοιχεία κατόχων. Δεν ενδιαφέρει η ποσότητα, αλλά η ποιότητα γιατί
εργαζόμαστε αφιλοκερδώς. Αν
επιθυμείτε κάντε αίτημα εγγραφής στην ομάδα η οποία θα παρέχει πολύ περισσότερες
πληροφορίες και διαδραστικότητα μεταξύ μας, από ότι αυτή εδώ η σελίδα που παρέχει
μονόπλευρη δράση. Η διεύθυνση της είναι: https://www.facebook.com/groups/372788920186052
Η EASE- European Association of STEAM Educators - είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός του οποίου η δραστηριότητα έχει απώτερο στόχο να βοηθήσει και να ενισχύσει το έργο όλων των εκπαιδευτικών και των δασκάλων όσον αφορά την προώθηση των δεξιοτήτων STEAM με παιδιά, νέους και ενήλικες στην επίσημη και μη τυπική εκπαίδευση. Ο οργανισμός αυτός εργάζεται αυτήν την εποχή για την οργάνωση μιας εξαιρετικής Ευρωπαϊκής συνόδου αφιερωμένης στους εκπαιδευτικούς και στη μεθοδολογία STEAM στις 16-17 Σεπτεμβρίου 2022 σε ένα Online Event.
FRIDAY 16 September 14:00-18:00
SATURDAY 17 September 9:00-13:00
Τον Σεπτέμβριο 2022 αρχίζει ένα εξαιρετικό εξ αποστάσεως σεμινάριο από την ακαδημία της Commission. Ενδιαφέρει όλους τους δασκάλους και εκπαιδευτικούς και ειδικότερα αυτούς που διδάσκουν μαθήματα μη STEM, όπως για παράδειγμα, ανθρωπιστικές επιστήμες, τέχνες, λογοτεχνία Ιστορία, επιχειρηματικές σπουδές, φιλολογικά. Στο τέλος της ανάρτησης δίδονται πληροφορίες εγγραφής στο σεμινάριο το οποίο παρέχεται τελείως δωρεάν από το European Schoolnet academy.
Στην παρούσα όμως ανάρτηση μπορείτε να δείτε ακόμη μία εφαρμογή που έχει σχέση με την ανάλυση φάσματος φωτός από βίντεο. Η εφαρμογή αυτή μπορεί να ενταχθεί σε κάποιο ψηφιακό σενάριο ή μάθημα με μεθοδολογία STEM. Πιέστε στο επόμενο link ή στη φωτογραφία για μεταφορά στις οδηγίες: https://drive.google.com/
Τι προσφέρει
η μεθοδολογία STEM στην εκπαιδευτική διαδικασία;
Η προσέγγιση STEM στη διδασκαλία και τη μάθηση δίνει στους μαθητές την ευκαιρία να εργαστούν με επίλυση προβλήματος σε δύσκολα θέματα και έργα.
Η αναφορά στον όρο υπολογιστική σκέψη τι
σημαίνει ;
Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να μας βοηθήσουν να λύσουμε εύκολα ή δύσκολα προβλήματα. Πριν όμως αντιμετωπιστεί ένα οποιοδήποτε πρόβλημα, πρέπει να γίνει κατανοητό το ίδιο το πρόβλημα και στη συνέχεια να αναζητηθούν οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε αυτό να επιλυθεί.
Επειδή η εφαρμογή του STEM στο επίπεδο σχολικής μονάδας είναι μέλημα και του Δ/ντή, καταλήξαμε μετά από συζήτηση με τον εξαιρετικό δάσκαλο και φίλο κ. Παύλο Τσούτσουρα, ότι στην διοίκηση των σχολείων συναντάμε τρία είδη προφίλ διευθυντών:
Σήμερα, στην Ελλάδα, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αλλά και στην πρωτοβάθμια, οι κλάδοι S.T.E.M. συνεχίζουν να διδάσκονται μεμονωμένα για παράδειγμα ως Science (Επιστήμη - Φυσική), Technology (Τεχνολογία - Πληροφορική), Engineering (Μηχανική - Μηχανολογία). Mathematics (Μαθηματικά). Δεν υπάρχουν αυτούσιες τάξεις STEM. Σε κάποιες χώρες του εξωτερικού έχουν δημιουργηθεί εδώ και αρκετά χρόνια με εξειδικευμένους χώρους εργαστηρίων.
Οι πόροι της Europeana ενθαρρύνουν τη χρήση καινοτόμων παιδαγωγικών μεθόδων τόσο για δασκάλους όσο και για μη τυπικούς εκπαιδευτικούς. Συνεπώς, αρκετά σενάρια μάθησης Europeana που έχουν ήδη σχεδιαστεί και δοκιμαστεί συνδυάζουν επιτυχώς τη χρήση της ψηφιακής κληρονομιάς των τεχνών και της επιστήμης με τις νέες τάσεις στην εκπαίδευση. Προσοχή: όλοι οι σύνδεσμοι αυτής της ανάρτησης έχουν ιδιαίτερη σημασία.
Στο παρόν ιστολόγιο προτείνουμε διάφορες καινοτομίες για εφαρμογή στη μεθοδολογία STEM. Το ζητούμενο είναι αν υπάρχει εκπαιδευτικός στη χώρα μας που να τα χρησιμοποιεί... Έχουμε αφιερώσει τεράστιο αριθμό ωρών, στα πλήκτρα, για να παρουσιάσουμε αυτές τις 300 περίπου αναρτήσεις του ιστολογίου μας με καλές τεχνικές, εφαρμογές, παραδείγματα, λογισμικά, ψηφιακά διδακτικά σενάρια κ.λπ. ο σκοπός είναι η βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου.
Σε αυτήν την ανάρτηση θα παρουσιάσουμε ένα υποδειγματικό μάθημα ολοκληρωμένου STEM.
Για πληροφορίες σχετικά με το τι είναι ολοκληρωμένο STEM αναφερόμαστε στην ανάρτησή μας: http://sv1ahh1.blogspot.com/2021/05/stem_11.html
Οι κατασκευές έγιναν από τον Blogger με μηδενικό κόστος με υλικά που υπάρχουν σε κάθε σπίτι. Με click στις φωτό μεγεθύνονται.
Για διευκόλυνση των συναδέλφων εκπαιδευτικών, ώστε να γίνει αντιληπτό πως προετοιμάζεται ένα διδακτικό σενάριο με δυνατότητα αλληλεπίδρασης
με το μαθητή, παρουσιάζουμε μία σειρά 8 διδακτικών πιλοτικών σεναρίων με
μηχανολογική θεματολογία.
Είναι σίγουρο ότι δεν υπάρχει μία απλή λύση για τα ερωτήματα που θα αντιμετωπίσει ένας εκπαιδευτικός που έχει επιμορφωθεί στην διδακτική με προσέγγιση STEM. Θα προσπαθήσουμε να μοιραστούμε μερικές πληροφορίες για μια καλή αρχή, πάντα κατά την γνώμη μας. (Επεξηγηματικό ενδιαφέρον έχουν τα link που παραθέτουμε σε αυτό το άρθρο).
Η Εκπαίδευση STEM, στον πυρήνα της, σημαίνει απλώς την εκπαίδευση μαθητών, φοιτητών σε τέσσερις ειδικούς κλάδους συνδυασμένα: Επιστήμη, Τεχνολογία, Μηχανική και Μαθηματικά. Αντί να εκπαιδεύουμε τους μαθητές, σε οποιονδήποτε και ξεχωριστά, από αυτούς τους τομείς, το STEM συνδυάζει και τους τέσσερις σε μία διεπιστημονική και εφαρμοσμένη προσέγγιση. Περισσότερα σε επίπεδο διδακτικού σεναρίου θα βρείτε στη διεύθυνση: http://sv1ahh1.blogspot.com/2021/11/blog-post.html
Σε συνεργασία με τον συνάδελφο εκπαιδευτικό κ. Σαράντο Οικονομίδη (Ph.D) σχεδιάσαμε μία εξαιρετική εφαρμογή ολοκληρωμένου STEM. Η εφαρμογή αυτή μπορεί να εκτελεστεί είτε στο μάθημα της Φυσικής, είτε σε μαθήματα ηλεκτρολογικών ειδικοτήτων των ΕΠΑΛ.
Οφέλη εργασίας μαθητών σε ομάδες σε
μεθοδολογία STEM
Είναι γνωστό ότι έκαστος των μαθητών διαθέτει διαφορετικές δυνάμεις, γνώσεις, ιδέες, φαντασία, δεξιότητες, εμπειρίες που τον βοηθάνε διαφορετικά στο πώς θα λύσει κάποιο πρόβλημα.
Έχουμε αναφέρει πολλές φορές στο παρών ιστολόγιο ότι καθοριστικός παράγοντας για την επιτυχία ενός μαθήματος που θα διδαχθεί με τη μεθοδολογία STEM είναι η ύπαρξη επίλυσης προβλήματος και μιας μεγάλης ιδέας. Στην ανάρτηση αυτή θα προσφέρουμε συμβουλές, από την εμπειρία μας, σχετικά με στρατηγικές που πρέπει να ακολουθηθούν για τη διευκόλυνση των μαθητών στην επίλυσης προβλημάτων κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Στην ανάρτηση μας http://sv1ahh1.blogspot.com έχουμε αναφέρει καλές πρακτικές εφαρμογής στην τάξη για την μεθοδολογία της επίλυσης προβλήματος.
Η εφαρμογή ενός ψηφιακού διδακτικού σεναρίου στο εργαστήριο επιβάλλει τη χρήση Ηλεκτρονικού Υπολογιστή από το μαθητή, με τη μέθοδο επίλυσης προβλήματος. Ο συνδυασμός αυτός είναι καινοτομία σε σχέση με όσα προβλέπουν τα αναλυτικά προγράμματα σπουδών. Σε αυτά, σήμερα, δεν υπάρχει αναφορά των λέξεων καινοτομία, πείραμα, S.T.E.M, ψηφιακό διδακτικό σενάριο, εκπαιδευτικά λογισμικά, μοντέλο προσομοίωσης, επίλυση προβλήματος.
Η πολιτιστική κληρονομιά είναι «ένας ιδανικός τρόπος να δοθεί νόημα στο μέλλον παρέχοντας καλύτερη κατανόηση του παρελθόντος ».
(Κείμενα που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης, 1998, Σύσταση Ro (98) 5, Σελίδα 31).
Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Σαράντο Οικονομίδη για την ευγενική παραχώρηση της δραστηριότητας αυτής στο Blog μας. Ο κ. Σαράντος Οικονομίδης είναι Ph.D Φυσικός, σύμβουλος του ΙΕΠ, διετέλεσε επί πολλά έτη δ/ντης σε σχολεία της Β/θμιας εκπαίδευσης.
Στόχος της STEM εκπαίδευσης είναι η απελευθέρωση της δημιουργικότητας των μαθητών με την ανάπτυξη μιας εκπαιδευτικής κουλτούρας με αξίες όχι μόνο ως προς την αριστεία στις επιστήμες και τα μαθηματικά αλλά και ως προς την δημιουργικότητα την καινοτομία την επικοινωνία και την επιχειρηματικότητα.
Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Σαράντο Οικονομίδη για την ευγενική παραχώρηση της δραστηριότητας αυτής στο Blog μας. Ο κ. Σαράντος Οικονομίδης είναι Ph.D Φυσικός, σύμβουλος του ΙΕΠ, διετέλεσε επί πολλά έτη δ/ντης σε σχολεία της Β/θμιας εκπαίδευσης.
Περίληψη
Η δραστηριότητα η οποία παρουσιάζεται στην εργασία αυτή, είναι μέρος μιας γενικότερης πρακτικής η οποία εφαρμόζεται τα δύο τελευταία χρόνια στο Ράλλειο Λύκειο Θηλέων στη Φυσική προσανατολισμού της Β΄ τάξης με επιρροές από το ερευνητικό Ευρωπαϊκό πρόγραμμα ATS 2020.
Στην ανάρτηση αυτή παρουσιάζεται ένα πιλοτικό
παράδειγμα STEM σε έναν διαφορετικό τρόπο χρήσης του ελεύθερου
λογισμικού Tracker Video Analysis. Ως γνωστόν το
συγκεκριμένο λογισμικό είναι δωρεάν και παρέχει τη δυνατότητα ανάλυσης κίνησης
μέσα από video. Βρίσκει μεγάλη εφαρμογή στη θεματολογία της επιστήμης της
Φυσικής.
![]() |
CLICK για μεγέθυνση. |
Στη μεθοδολογία STEM χρησιμοποιείται
εκτεταμένα η αξιολόγηση των μαθητών. Αν αναφερόμαστε σε ψηφιακά διδακτικά
σενάρια αυτό γίνεται στην αρχή στη μέση
και στο τέλος αυτών. Αξιολογήσεις συναντάμε δύο ειδών τη διαμορφωτική και την αθροιστική
ή αλλιώς ολική.
Για να γίνουν γρήγορα και εύκολα κατανοητοί οι δύο αυτοί όροι κάνουμε μία διάκριση μεταξύ διαμορφωτικής και ολικής αξιολόγησης:
Στο Video που ακολουθεί παρουσιάζεται το ελεύθερο λογισμικό Tracker video analysis and modeling tools. Το συγκεκριμένο λογισμικό μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους μαθητές, στο πλαίσιο του project Assessment Transversal Skills 2020, για αύξηση της κομβικής δεξιότητας του ψηφιακού γραμματισμού. Η υπολογιστική σκέψη είναι απαραίτητη προϋπόθεση από την πλευρά του εκπαιδευτικού για σχεδιασμό της εφαρμογής που περιγράφεται στο video.
Πληροφορίες για:
Scientix: https://sv1ahh1.blogspot.com/2021/06/scientix.html
STEM Alliance: https://sv1ahh1.blogspot.com/2018/06/stem-alliance-stem.html
EU STEM Coalition: https://sv1ahh1.blogspot.com/2018/06/eu-stem-coalition-stem.html
European Schoolnet: https://sv1ahh1.blogspot.com/2018/06/european-schoolnet.html
Θα εισαγάγουμε μια νέα ορολογία στην ελληνική πραγματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας με μεθοδολογία STEM. Το μοντέλο 5Ε. Τα 5Ε προκύπτουν από τις Αγγλικές λέξεις Engage, Explore, Explain, Elaborate και Evaluate, (σε ελεύθερη μετάφραση: Ενδιαφέρομαι, Εξερευνώ, Εξηγώ, Επεξεργάζομαι, Εκτιμώ).